Μαθητικά χρόνια


 Τα πρώτα του γράμματα τα έμαθε στο μονοτάξιο Δημοτικό Σχολείο του χωριού του, ξεκινώντας το σχολικό έτος 1913 - 1914 και παρακολούθησε τα μαθήματα μέχρι την Τετάρτη τάξη. Για τις υπόλοιπες δύο τάξεις συνέχισε στο τετρατάξιο Δημοτικό Σχολείο της Αγίας Τριάδας απ’ όπου αποφοίτησε. Το 1919 μεταβαίνει στα Χανιά και εγγράφεται στο Γυμνάσιο Χανίων που βρίσκεται δίπλα στη Δημοτική Αγορά. Εκεί φοιτά για ένα χρόνο μαζί με το μεγαλύτερο αδελφό του Γιώργο και την επόμενη χρονιά 1920-21 ιδρύεται για πρώτη φορά το 2ο Γυμνάσιο Χανίων, με μαθητές από το μοναδικό έως τότε Γυμνάσιο και με γυμνασιάρχη τον Εμμ. Γενεράλι, και όπως γράφει ο Εμμ. Κριαράς «[…] Εγκαταλείπαμε ευπρεπές γυμνασιακό κτίριο και “μετακομίζαμε” σε άθλιο παλαιό τουρκικό σχολικό κτίριο στη συνοικία Καστέλι των Χανιών […]». Τα αρχεία του 2ου Γυμνασίου των ετών αυτών δεν διασώθηκαν. Πιθανόν να καταστράφηκαν κατά τους βομβαρδισμούς από τη ναζιστική Γερμανία, το 1941.

 Τα γυμνασιακά του όμως τετράδια, που κατόρθωσε και διέσωσε, μαζί με όλο το υπόλοιπο σημαντικό του αρχείο, μαρτυρούν έναν μαθητή επιμελή, ευαίσθητο, επίμονο, καλλιγράφο, έναν μαθητή που συνεχώς προσπαθεί να κατακτήσει τη γνώση. Τα καλοδιατηρημένα τετράδια διαφόρων ετών μεταξύ 1920 και 1925, των ελληνικών, των γαλλικών, των λατινικών, των μαθηματικών, της ιστορίας, των αρχαίων ελληνικών, των ιταλικών, των εργασιών, της λογικής, αρκετές μεμονωμένες σημειώσεις και οι πανέμορφες ζωγραφιές του στα καλλιτεχνικά (ιχνογραφίας), αποτελούν πολύτιμα κειμήλια για την ιστορία της εκπαίδευσης που πρέπει να μελετηθούν από ειδικούς.

 Τα δύσκολα εκείνα χρόνια με τον ταραγμένο κοινωνικό και πολιτικό βίο (εθνικός διχασμός, Μικρασιατική καταστροφή, προσφυγικό πρόβλημα), αρκετοί νέοι των Χανίων, που αργότερα εξελίχθηκαν σε σημαντικές προσωπικότητες της πνευματικής, κοινωνικής και πολιτικής ζωής, όπως ο Μανώλης Κριαράς, ο Στέλιος Καψωμένος, ο Βαγγέλης Κτιστάκης, ο Πάνος Κορνάρος, ο Νίκος Τωμαδάκης, ο Γιώργος Σπυριδάκης, ο Μανώλης Σκουλούδης, ο Μιχάλης Ράπτης (Pablo) κ.ά. αντιδρώντας στο πνευματικό τέλμα της εποχής συγκροτούν ομάδες και ιδρύουν συλλόγους όπως τον «Κρητικό Φιλολογικό Σύλλογο» και τον «Σύνδεσμο των Καλών Τεχνών εν Κρήτη» και εκδίδουν φιλολογικά περιοδικά όπως τις «Λογοτεχνικές Σελίδες», τον «Αυγερινό» και τον «Ερωτόκριτο». Οι πνευματικές αναζητήσεις, οι φιλολογικές και κοινωνικές συζητήσεις, οι ομιλίες, οι δράσεις αυτές των νέων, ασφαλώς επηρέασαν το αγροτόπαιδο από το Πολεμάρχι.